Các nhà khoa học Israel gây sốc khi tuyên bố đã tạo được phôi thai tổng hợp trong phòng thí nghiệm. (Nguồn: Futurism)Dưới sự lãnh đạo của nhà di truyền học phân tử Joseph Hanna, một nhóm các nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Wizemann của Israel đã tạo ra một phôi thai chuột tổng hợp trong phòng thí nghiệm. Điều đặc biệt nằm ở chỗ phôi thai được tạo ra không sử dụng trứng được thụ tinh hoặc một tử cung của sinh vật sống. Nghiên cứu được đánh giá sẽ giúp cho nhân loại có cái nhìn sơ lược về những gì xảy ra trong giai đoạn đầu của quá trình mang thai ở con người.
Mô hình tạo phôi thai mới, như những gì được nêu chi tiết trong bài báo của nhóm nghiên cứu đã công bố tuần này trên tạp chí Cell, có thể bắt chước mọi hoạt động hình thành một cơ thể sơ khai, "bao gồm các yếu tố ban đầu của tim, máu, não và các cơ quan khác". Mô hình cũng có thể tạo ra các tế bào "hỗ trợ" giống như các tế bào được tìm thấy trong nhau thai và các mô thiết yếu khác để thiết lập và duy trì một thai kỳ.
Nghiên cứu có thể chứa đựng nhiều ý nghĩa lớn.
"Đây là một giai đoạn quan trọng. Ở người, nhiều cuộc mang thai đã bị hỏng tại giai đoạn này và chúng ta không hiểu vì sao," chuyên gia nghiên cứu tế bào gốc Megan Munsie của Đại học Melbourne đánh giá về nghiên cứu mới. "Việc có những mô hình nghiên cứu sẽ mang tới cho chúng ta cách để hiểu rõ hơn rằng sự cố xảy ra ở đâu và chúng ta có khả năng can thiệp gì không".
Tuy nhiên, phôi thai tổng hợp trong nghiên cứu của các nhà khoa học Israel chỉ tồn tại được 8 trong 20 ngày của chu kỳ phôi chuột. Đây được xem là một bước lùi nghiêm trọng nếu chiếu theo mục tiêu đề ra ban đầu của Renewal Bio, công ty khởi nghiệp đã tài trợ cho dự án nghiên cứu.
Mục tiêu của công ty này là phát triển tế bào gốc tổng hợp của con người trong nỗ lực "giải quyết" các vấn đề lớn liên quan tới sức khỏe con người. Tế bào gốc tổng hợp là ngành được các chuyên gia đánh giá sẽ chưa thể phát triển đầy đủ trong nhiều thập kỷ tới.
Về cơ bản, Bio Renewal chỉ muốn tạo ra các phiên bản phôi tổng hợp của con người tại nhiều giai đoạn sơ khai khác nhau để lấy mô tạng phục vụ cho hoạt động cấy ghép.
Một số nhà phê bình đã chia sẻ với trang tin khoa học MIT Technology Review rằng hiện chưa phải lúc thích hợp để nói về việc tạo ra phôi người tổng hợp, đặc biệt trong bối cảnh vẫn còn nhiều tranh cãi xung quanh hoạt động này.
"Tạo phôi tổng hợp là hoàn toàn không cần thiết", Nicolas Rivron, một nhà khoa học tế bào gốc tại Viện Công nghệ Sinh học Phân tử của Vienna, nói với MIT Technology Review, "Vậy tại sao lại làm điều đó vào lúc này?"
Rivron không phải là người duy nhất đưa ra thông điệp chỉ trích. "Phôi người tổng hợp không phải là viễn cảnh có thể đạt được một cách chóng vánh ", nhà khoa học James Briscoe thuộc Viện Francis Crick ở London trả lời phỏng vấn của The Guardian về nghiên cứu mới.
Ông nói thêm: “Sự hiểu biết của chúng ta về phôi người còn ít hơn so với phôi chuột. Sự kém hiệu quả của phôi tổng hợp chuột cho thấy rằng việc dịch chuyển những nghiên cứu mới sang con người sẽ đòi hỏi quá trình phát triển lâu hơn nữa."
Dường như ý kiến chung của các nhà khoa học là vẫn còn quá sớm để bắt đầu nói một cách nghiêm túc về vấn đề đạo đức liên quan tới phôi người tổng hợp. Tuy nhiên vẫn phải công nhận một điều rằng thành tựu mà các nhà khoa học Israel đạt được là một bước đột phá cực kỳ ấn tượng./.
Phương Linh (Vietnam+)
