Nhiều người mặc định hướng dẫn viên phải ngồi ghế xếp, ghế phụ trên ôtô nhưng thực tế chúng tôi không có nghĩa vụ về điều này.
Mai Hữu Khôi, 36 tuổi, sống tại TP HCM, chia sẻ câu chuyện về hướng dẫn viên du lịch và chiếc ghế phụ, với kinh nghiệm 14 năm làm nghề.
Chiếc ghế phụ (ghế dành cho phụ xe) đã quá quen thuộc với anh em hướng dẫn viên. Nhiều người mặc định đây là ghế dành cho chúng tôi, nhưng thực tế không phải vậy. Điều này một phần do các công ty tour chuyên bán khách lẻ, thường bán luôn 4 ghế đầu cho khách, hoặc khách yêu cầu được ngồi vì lý do say xe, ngắm cảnh. Công ty thì muốn được lòng khách, nên thường mặc kệ hướng dẫn viên chúng tôi tự tìm chỗ ngồi. Vì vậy, nhiều lúc, chúng tôi đành ngồi ghế phụ, ghế xếp, thậm chí là ngồi trên thùng rác...
Ngồi ghế như vậy không thoải mái, ảnh hưởng đến sức khỏe trong những tour đi đêm, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng do không gian chật chội, khó thoát hiểm khi có sự cố.
Khôi trong một lần dẫn khách tại Rạch Giá, Kiên Giang giữa năm 2021.
Lý do thường được đưa ra nhất là khách đi hết ghế trên xe, nên hướng dẫn viên phải nhường là tất yếu. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều đoàn có số lượng khách chỉ lấp ba phần tư xe nhưng công ty vẫn bán luôn ghế đầu, sau đó xác nhận với khách số ghế khi bán tour nên hướng dẫn viên luôn trong trạng thái bị động. Ngoài ra, nhiều công ty ưu tiên trưởng đoàn, phó đoàn, rồi đến người thân của họ.
Chúng tôi chỉ cần "dịch chuyển" chút là khách sẽ báo lại với công ty tour là hướng dẫn viên giành ghế. Bên cạnh đó, có nhiều tour mà hướng dẫn viên đã an vị ở ghế đầu, song khi rời ghế để cầm mic thuyết minh, sinh hoạt trên xe, khách thấy trống vô tư lên ngồi, rồi khẳng định luôn "chủ quyền" trong suốt hành trình. Khi chúng tôi mời khách về vị trí ban đầu, người chịu chuyển chỗ, người không chịu, thậm chí gọi về công ty than phiền về cách làm việc của hướng dẫn viên. Khi ấy, dù đúng, chúng tôi buộc phải chịu lỗi là không nhường khách, quan tâm khách không tốt.
Đối với xe đi ban ngày thì còn tạm chấp nhận, chứ đi đêm, thú thật tôi không dám ngủ vì cảm thấy không an toàn, dù biết thức xuyên đêm thì buổi sáng sẽ lờ đờ, khó làm tốt nhiệm vụ. Ngoài ra, nhiều tài xế cũng không thông cảm. Vì vậy, chúng tôi cũng phải tranh thủ ngủ một ít, rồi đến khoảng 1h sáng dậy, trò chuyện với tài xế để họ không buồn ngủ.
Không đánh đồng hết tất cả nhưng tôi mong muốn du khách và các công ty lữ hành không mặc định anh em hướng dẫn viên phải ngồi ghế xếp hoặc ghế phụ. Hãy bố trí cho chúng tôi vị trí ghế đầu an toàn, để chúng tôi có sức khỏe hoàn thành công việc, chứ không vì mấy đồng mà đánh cược sức khỏe, tính mạng.
Mai Hữu Khôi
