Đạo luật CHIPS: Tung gói 280 tỷ USD, Mỹ đua với Trung Quốc

Đạo luật CHIPS and Science Act, gói 280 tỷ đô la được cả hai viện của Quốc hội thông qua vào tuần trước, chứa 52 tỷ đô la hỗ trợ cho ngành công nghiệp bán dẫn. Nhưng nó cũng chỉ rõ rằng các công ty chấp nhận trợ cấp liên bang sẽ bị hạn chế thực hiện bất kỳ "giao dịch quan trọng" nào để mở rộng đáng kể năng lực sản xuất chip của họ ở Trung Quốc hoặc bất kỳ quốc gia nước ngoài nào khác mà họ quan tâm trong 10 năm.

Mặc dù dường như các nhà sản xuất chip có thể bảo vệ hoạt động kinh doanh hiện tại của họ ở Trung Quốc, các nhà phân tích và luật sư nói với Nikkei Asia rằng, các điều khoản của luật tạo ra một bãi mìn cho các công ty và trên thực tế, có thể buộc họ phải lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc.

Vốn dĩ, chất bán dẫn là chiến trường quan trọng giữa Washington và Bắc Kinh. Chúng đóng vai trò là bộ não của các thiết bị điện tử, từ điện thoại thông minh, máy tính xách tay đến trung tâm dữ liệu, và chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong các hệ thống vũ khí tinh vi, chẳng hạn như tên lửa chống tăng Javelin mà Mỹ đang cung cấp cho Ukraine.

Đạo luật CHIPS +, như nó còn được biết đến có các ngoại lệ có thể cho phép các nhà sản xuất chip tiếp tục đầu tư vào Trung Quốc nếu những khoản đầu tư đó nhằm bảo vệ các lợi ích kinh doanh hiện có và quan trọng ở nước này. Nhưng những ngoại lệ này chỉ áp dụng cho việc mở rộng các cơ sở hiện có và chỉ cho "chất bán dẫn kế thừa". Ví dụ, Intel và Qualcomm là những người chơi thống trị trên thị trường bộ vi xử lý lõi cao cấp cho các nhà sản xuất máy tính và thiết bị cầm tay Trung Quốc.

Theo Tan Albayrak, luật sư kiểm soát và trừng phạt xuất khẩu của Reed Smith LLP, các chất bán dẫn kế thừa bao gồm các công nghệ chip 28 nanomet trở lên. Kích thước nanomet đề cập đến chiều rộng dòng giữa các bóng bán dẫn trên chip. Nói chung, con số càng nhỏ, chip càng cao cấp.

Albayrak cho biết các ngoại lệ của đạo luật đối với các khoản đầu tư vào Trung Quốc là nhằm tránh sự gián đoạn đột ngột cho hoạt động kinh doanh của Mỹ. Ông nói: "Điều này không làm suy yếu hàng rào bảo vệ của Hoa Kỳ, mà là hành động cân bằng cần thiết trong việc theo đuổi mục tiêu chính sách là giữ lợi thế về công nghệ, đồng thời công nhận thực tế kinh doanh và giảm thiểu thiệt hại tài sản thế chấp cho khu vực Hoa Kỳ".

Các chip kế thừa được sử dụng trong nhiều loại thiết bị điện tử, từ điện thoại thông minh, máy tính đến thiết bị gia dụng và ô tô được kết nối. Chúng thường được xem như những con chip đồng hành và thường cần với số lượng lớn hơn nhiều so với những con chip xử lý tiên tiến hơn.

Nhiều ông lớn về chip toàn cầu sản xuất chip như vậy ở Trung Quốc. Công ty sản xuất chất bán dẫn Đài Loan có nhà máy ở Nam Kinh hiện đang sản xuất chip 16 nm và 28 nm, trong khi Samsung có quy mô sản xuất chip nhớ lớn ở Tây An, tỉnh Thiểm Tây. SK Hynix có các cơ sở chip nhớ ở Vô Tích và Đại Liên. Intel và Micron của Mỹ đều có cơ sở đóng gói và thử nghiệm chip ở Trung Quốc.

Các hạn chế của Đạo luật CHIPS + thoạt nhìn có thể không gây khó chịu - rất ít nếu bất kỳ nhà sản xuất chip lớn nào có kế hoạch sản xuất các sản phẩm tiên tiến nhất của họ ở Trung Quốc, ít nhất là trong tương lai gần.

TSMC và Intel không có bình luận cụ thể nào về các hạn chế đầu tư của Trung Quốc, mặc dù Intel nói rằng khi thông qua CHIPS trong một cuộc bỏ phiếu lưỡng đảng, Quốc hội đã công nhận rằng Mỹ đang cạnh tranh với các quốc gia khác để dẫn đầu về công nghệ.

SK Hynix nói với Nikkei Asia: "Công ty của chúng tôi tuân thủ các quy định tại các quốc gia nơi chúng tôi kinh doanh. Chúng tôi sẽ ứng phó linh hoạt với hoàn cảnh thị trường trong kế hoạch đầu tư và sản xuất của chúng tôi". Hiện Samsung từ chối bình luận về câu chuyện này.

Tuy nhiên, các luật sư cảnh báo rằng các công ty nên xem xét các hạn chế đầu tư một cách nghiêm túc. Clinton Yu - chuyên về các quy định kiểm soát xuất khẩu và thương mại quốc tế tại công ty luật kinh doanh Barnes & Thornburg cho biết: "Các hình phạt có thể bao gồm không chỉ làm mất nguồn tài trợ mà còn các hình phạt khác 'vì lợi ích quốc gia'.

Một nguyên nhân khác gây lo ngại, theo Martijn Rasser, một thành viên cấp cao và là giám đốc tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, là các hạn chế có thể là bước dạo đầu cho việc giám sát kỹ hơn các khoản đầu tư ra nước ngoài của các nhà sản xuất chip.

Rasser nói với tạp chí Nikkei Asia: "Những hạn chế này nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách của Mỹ đang ngày càng lo ngại về việc tiền của Mỹ hỗ trợ việc xây dựng năng lực ở Trung Quốc. "Những hạn chế này là bản phác thảo ban đầu về các yếu tố bạn mong đợi trong khuôn khổ đánh giá đầu tư ra nước ngoài".

Trung Quốc đã phản ứng trước việc thông qua đạo luật CHIPS bằng cách nói rằng họ kiên quyết chống lại các điều khoản hạn chế sự hợp tác "khoa học công nghệ bình thường" giữa hai nước. Nhưng bất chấp những lời lẽ mạnh mẽ của họ, ít người dự đoán rằng Bắc Kinh sẽ trả đũa ngay lập tức, do phụ thuộc mạnh vào chất bán dẫn nước ngoài.

Trong khi đó, các nhà sản xuất chip phải đối mặt với một câu hỏi trực tiếp hơn: Trong một ngành công nghiệp mà các khoản đầu tư thường được tính bằng tỷ đô la, liệu 52 tỷ đô la có đủ không?

Chỉ 39 tỷ USD tài trợ của Đạo luật CHIPS sẽ dành cho lĩnh vực sản xuất chip, trong khi 13 tỷ USD sẽ được phân bổ cho nghiên cứu và phát triển và đổi mới. Tuy nhiên, việc xây dựng các nhà máy sản xuất chất bán dẫn không chỉ là về các cơ sở sản xuất chip, nó còn liên quan đến một mạng lưới cung cấp khổng lồ: hàng trăm loại hóa chất và vật liệu, cũng như thiết bị sản xuất chip và các bộ phận tiêu hao.

Trong khi đó, Consultancy Bain ước tính rằng việc tăng công suất chip của Mỹ chỉ từ 5% đến 10% sẽ cần khoảng 40 tỷ USD. Việc tài trợ cho 10 năm tiếp theo để phát triển các công nghệ mới sẽ còn đắt hơn, trị giá khoảng 110 tỷ đô la.

Peter Hanbury, một đối tác của công ty tư vấn chuyên về chip và các ngành sản xuất cho biết: "52 tỷ USD chắc chắn sẽ giúp tài trợ cho cả hai nỗ lực này, nhưng không phải đủ cho cả hai về lâu dài". Ông nói: "Xây dựng lại hệ sinh thái bán dẫn là một đề xuất đắt giá.